सीडीओलाई पूर्वमुख्यमन्त्री केदार कार्कीको फोन : ‘माटोमा कमिसन खाने, बाढी पस्दा चैं नआउने ?’ (भिडियोसहित)

विराटनगर । कोशी प्रदेशका पूर्वमुख्यमन्त्री एवं नेपाली कांगेसका नेता केदार कार्कीले मोरङका प्रमुख जिल्ला अधिकारी (सीडीओ) प्रेमप्रसाद भट्टराईमाथि गम्भीर आरोप लगाएका छन् ।

माटोमा कमिसन खाएको र बस्तीमा बाढी पस्दा चैं नआएको आरोप उनले लगाएका हुन् । कार्की आफ्नो अपरिपक्व गतिविधि, व्यवहार, गलत हर्कत र अभिव्यक्तिका कारण पटक–पटक विवाद एवं चर्चामा आउने गरेका छन् । तर, उनी आफ्नो शैली र व्यवहार सुधार्नेतर्फ ध्यान दिँदैनन् ।

कांग्रेसका प्रदेशसभा सदस्यसमेत रहेका कार्कीलाई मुख्यमन्त्री बन्नका लागि चालेको अराजनीतिक एवं अपरिपक्व कदमदेखि प्रदेश सरकारविरुद्ध अनशन बस्नेजस्ता गतिविधिले झन् विवादित बनाएको छ ।

स्वार्थ समूह, विवादित छवि र अपराधिक पृष्ठभूमि भएका व्यक्तिहरुलाई कार्यकर्ताका रूपमा च्यापेर हिँड्ने कार्की सीडीओमाथि लगाएको अप्रमाणित आरोपका कारण फेरि विवादमा मुछिएका छन् । उनको चौतर्फी आलोचना एवं विरोध भइरहेको छ । हैसियत बिर्सिएर गैरराजनीतिक एवं अराजक गतिविधि गरिरहेको आरोप लागेको छ ।

कांग्रेसका प्रदेशसभा सदस्यसमेत रहेका कार्कीलाई मुख्यमन्त्री बन्नका लागि चालेको अराजनीतिक एवं अपरिपक्व कदमदेखि प्रदेश सरकारविरुद्ध अनशन बस्नेजस्ता गतिविधिले झन् विवादित बनाएको छ । उनले अनशनका क्रममा राखेका केही माग जायज नै थिए । तर, सरकारबाट मागको प्रभावकारी सम्बोधन नै नभइकन अनशन तोड्ने हतारो देखाए ।

कार्कीले ४२ दिनको शिशुबाट अनशन तोडेको प्रचार गरियो । तर, आफ्नो ‘प्रचार’ गर्ने नाममा केही थाहा नपाउने अवोध शिशुलाई रातको समयमा भिडभाडमा ल्याउन हुँदैन थियो भनेर बिचार पुर्याएनन् । सामान्य ‘स्वास्थ्य प्रोटोकल’लाई समेत ध्यान नदिइकन आफ्नो स्वार्थका लागि रातको समयमा बच्चालाई भिडभाडमा ल्याउनु गलत भएको बाल अधिकारकर्मी बताउँछन् ।

सामाजिक विकास मन्त्रालयका सचिव लक्ष्मीप्रसाद भट्टराईलाई कुटपिट गर्ने धम्की दिएको आरोप पनि कार्कीमाथि लाग्यो । उनका कतिपय गतिविधिमा आफ्नै पार्टी र नेताहरूले पनि साथ दिएको पाइँदैन ।

पछिल्लो एउटा घटनामा पनि उनको अपरिपक्वता र अराजकता प्रकट भएको छ । उनले जिल्लाका प्रशासकलाई कमिसन खाने गरेको भनेर सिधै आरोपित गरेका हुन् ।

कतिपय प्रक्रियामा भने बाध्यतावश समर्थन गरेर जानुपरेको नेताहरूले नै बताउने गरेका छन् । नेताहरुका अनुसार कार्कीको अपरिपक्व र अराजनीतिक व्यवहारका कारण बेलाबखत पार्टी नै अप्ठेरोमा पर्ने गरेको छ ।

पछिल्लो एउटा घटनामा पनि उनको अपरिपक्वता र अराजकता प्रकट भएको छ । उनले जिल्लाका प्रशासकलाई कमिसन खाने गरेको भनेर सिधै आरोपित गरेका हुन् । टेलिफोन संवादका क्रममा उनी अस्वभाविक र हेपाहा शैलीमा प्रस्तुत भएको भिडियोमा देख्न सकिन्छ ।

प्रसंग भारी वर्षापछि शनिबार आएको भलबाढीको सन्दर्भसँग जोडिन्छ । विराटनगरमा बाढी पसेको बस्तीमा पुगेर उनले मोरङका प्रमुख जिल्ला अधिकारी (सीडीओ) प्रेमप्रसाद भट्टराईसँग फोन संवाद गरेका थिए ।

संवाद यस्तो छ–

पूर्वमुख्यमन्त्री केदार कार्कीले सीडीओलाई फोन गर्छन, उठ्दैन ।

अनि भन्छन्, ‘यो बेलामा काटेर फोन नै उठाउँदैन ।’

दोस्रोपटकमा सीडीओले फोन उठाउँछन् । अनि छोटो कुराकानी हुन्छ–

हेलो सिडियो साब नमस्कार, म केदार कार्की हजुर ।

सीडीओ– नमस्कार हजुर ।

कार्की– कता हुनुहुन्छ ?

सीडीओ – विराटनगरै छु ।

कार्की– ए, विराटनगर नै हुनुहुन्छ ? म अहिले यहाँ विराटनगर–१२ सम्पन्न बस्तीमा छु, बाँध फुटेको छ । खबर आएको २ घण्टा भयो । तपाईंको अफिसबाट यहाँ आइपुग्नलाई धेरै छैन । २–३ किलोमिटर होला ।

उताबाट केही कुरा भनेको सुनिन्छ….तर, बुझिदैन

कार्की– यहाँ नाउ पनि आएको छैन । नाउको नाम लिएर आउने मान्छे पनि छैन । नगर प्रहरीको इन्स्पेक्टर साब र म छु । यहाँ कम्तीमा पनि अस्थायी बाँध बाँधियो भने यहाँका घरहरू बच्छ । बाँध फुटेको छ । खाली तपाईंहरूको काम भनेको बस्ती, खोला छेउको माटो काट्नेसँग पैसा लिने मात्र भयो । उनीहरूलाई कारबाही गर्नु भएन । यो अवस्था निम्त्याउने तपाईंहरू नै हो । अरु कुरा होइन । मैले पटक–पटक तपाईंहरुलाई खबर गर्दा पनि मान्छे पक्रिने भन्दा, माटो काट्ने मान्छे रोक्ने भन्दा, स्काभेटर लगेर खोलाको छेउमा माटो काट्दा पनि तपाईंले रोक्नु भएन । त्योसँग कमिसन खानुभयो । आज यो बाढीमा ल्याएको मान्छेको जिम्मेवारी चाहिँ तपाईंले लिनुपर्छ । अहिलेसम्म नआउने ?

उताबाट केही भनेको वा नभनेको प्रष्ट सुनिँदैन ।

सीडीओ भट्टराईसँग पूर्वमुख्यमन्त्री कार्कीले गरेको टेलिफोन संवाद सामाजिक सञ्जालमा छलपस्ट छ । संवादका क्रममा लगाइएको अप्रमाणित आरोप, संवादको शैली र उनले अपनाएको तौरतरिकालाई लिएर अनेक टीकाटिप्पणी भइरहेको छ । कार्की आलोचनाको पात्र बनेका छन् ।

केदार कार्की सीडीओ भट्टराईसँग आक्रोसित हुनुपर्ने कारण भने अर्कै छ । निषेधित क्षेत्रमा अनशन बसेपछि उनलाई स्थानीय प्रशासनले हटाएको थियो ।

१ जना प्रशासकले माटोमा कमिसन खाइरहँदा पूर्वमुख्यमन्त्री भएका व्यक्ति चैं के हेरेर बसिरहेका छन् र त्यसलाई रोक्न किन पहल गरेनन् ? भन्ने प्रश्न उठेको छ । यदि माटो काट्नेसँग पैसा नै लिएको हो भने सीडीओलाई कारबाहीका लागि उनले आवाज उठाए त ? भन्ने विषय पेचिलो बनेर गएको छ ।

उनी सीडीओ भट्टराईसँग आक्रोसित हुनुपर्ने कारण भने अर्कै छ । किनभने उनले प्रदेश सरकारविरुद्ध अनशन सुरु गर्ने भनेको प्रदेशसभा भवन आसपासको क्षेत्रमा स्थानीय प्रशासनले निषेधाज्ञा जारी गर्यो । निषेधाज्ञा उल्लंघन गरेर अनशन बसे । तर, निषेधित क्षेत्रमा अनशन बसेपछि उनलाई स्थानीय प्रशासनले हटायो ।

आफ्नो अनशनमा बाधक बनेको भनेर उनी सीडीओ भट्टराईसँग क्रुद्ध बनेका थिए । अहिले बाढी र डुबानको बहाना बनाएर त्यही रिस कार्कीले फेरेको बुझ्न कठिन नभएको विश्लेषकहरु बताउँछन् । तर, रिस फेर्ने नाममा प्रशासकमाथि अप्रमाणित आरोप लगाएर ‘स्टन्टबाजी’ गर्न खोज्नु पूर्वमुख्यमन्त्रीको मुर्खता भएको उनीहरुको भनाइ छ ।

सीडीओ भट्टराई भने आफूले माटो काट्नेसँग कमिसन नलिएको र कमिसन खाएको कुनै प्रमाण भए कारबाही भोग्न तयार रहेको बताउँछन् । भन्छन्, ‘उहाँ (कार्की) मसँग किन आक्रोसित हुनु भयो ? भनेर बुझ्न सकेको छैन । पूर्वमुख्यमन्त्रीजस्तो मान्छेले अनुत्तरदायी आरोप लगाउनु ठीक हैन ।’

भट्टराईका अनुसार बाढी, डुबान र पहिरोले देशैभरि वितण्डा मच्चाउँदा विराटनगरमा भने कम क्षति गरेको छ । पूर्वमुख्यमन्त्रीले भनेको विराटनगर–१२ मा बाढी र डुबानका कारण सर्वसाधारण विस्थापित नभएको उनले बताए ।

‘बाँध भत्काएर केसलिया खोलाको बाढी पस्दा विराटनगर–६ मा चैं २५ परिवार समस्यामा परेका थिए । मोरङको रतुवामाई–६ स्थित रतुवा खोलामा केही जोखिम देखिएकाले स्थानीयको सहयोगमा नेपाल र सशस्त्र प्रहरीको सक्रियतामा अस्थायी बाँध बाँधियो,’ उनले भने, ‘मोरङमा १ सयभन्दा बढी परिवार प्रभावित भएका थिए । डुबान कम हुँदै गएपछि उनीहरु आआफ्नो घरमा फर्किसके ।’

सीडीओले माटोमा कमिसन खाएको प्रमाण छ त ? भनेर पूर्वमुख्यमन्त्री कार्कीसँग मुलुकी खबरले बुझ्ने प्रयास गरेको थियो । तर, उनी सम्पर्कमै आउन चाहेनन् । पटक–पटक गरेको फोन उठाएनन् ।

जोखिममा परेर उद्धार गरिएका बाढीपीडितलाई राहत दिने तयारी भइरहेको भट्टराईको भनाइ छ । थोरै भएपनि राहत दिनेगरी छलफल भइरहेको उनले बताए ।

सीडीओले माटोमा कमिसन खाएको प्रमाण छ त ? भनेर पूर्वमुख्यमन्त्री कार्कीसँग मुलुकी खबरले बुझ्ने प्रयास गरेको थियो । तर, उनी सम्पर्कमै आउन चाहेनन् । पटक–पटक गरेको फोन उठाएनन् ।

पूर्वप्रशासक केदार न्यौपाने गलत आरोप लगाएर पूर्वमुख्यमन्त्रीले कर्मचारीलाई हतोत्साही बनाउन खोजेको बताउँछन् । ‘आफ्नो प्रतिष्ठा आफैंले कायम गर्ने हो । अर्काले गरिदिने हैन,’ उनी भन्छन्, ‘विपद्मा कर्मचारी, नेता र जनप्रतिनिधि मिलेर काम गर्नुपर्छ । तर, यहाँ त प्रशासकलाई आरोप लगाएर आफू ‘हाइलाइट’ हुन खोजेको देखियो ।’

न्यौपानेले प्रशासकसँग कुरा गर्ने पूर्वमुख्यमन्त्रीको शैली अत्यन्तै गलत भएको बताए । ‘सभ्य र सालिन हिसाबले कुरा गर्न सकिन्थ्यो । हुन त मान्छेका आफ्नै बानी र व्यवहार हुन्छन्,’ उनले भने, ‘जिम्मेवार मान्छेले त्यति तल्लो स्तरको कुरा नगरेको भए हुन्थ्यो । आफ्नो इज्जत र गरिमा आफैंले कायम गर्नुपर्ने कुरा बिर्सिएजस्तो छ ।’

केदार कार्की मुख्यमन्त्रीजस्तो पदधारण गरिसकेको व्यक्ति हो । तर, जिल्लाको प्रशासनिक संयन्त्रसँग कुन शैलीमा बोल्ने र कसरी कुरा गर्नेभन्ने समेत छुट्याउन सक्नु भएनछ

नेपाल सरकारका पूर्वसचिव न्यौपाने भन्छन्, ‘जसको जे छ, त्यति नै मूल्यांकन हुने हो । केही नजानेकाले त मर्यादा राखेर कुरा गर्छन् । मुख्यमन्त्री भइसकेका व्यक्तिले तथानाम बोल्नु गलत हो । त्यसले आफैंलाई नोक्सान पुर्याउँछ । प्रतिष्ठा कति रहेछ ? भनेर देखाउँछ ।’

राजनीतिक विश्लेषक गिरिश भट्टराई केदार कार्की दलको सामान्य कार्यकर्ता र सांसद मात्रै नभएको बताउँछन् । ‘उहाँ मुख्यमन्त्रीजस्तो पदधारण गरिसकेको व्यक्ति हो । तर, जिल्लाको प्रशासनिक संयन्त्रसँग कुन शैलीमा बोल्ने र कसरी कुरा गर्नेभन्ने समेत छुट्याउन सक्नु भएनछ,’ उनी भन्छन्, ‘यस्तो रवाफले राजनीतिक भविष्य नै संकटमा पर्छ । उहाँको शैलीले कस्तो राजनीतिक पाठ सिक्दैछौं र सिकाउँदैछौं भन्ने प्रश्न खडा भएको छ ।’

जिल्लामा बसेर सबैतिर संयन्त्र परिचालन गर्ने जिम्मेवारी सीडीओको हुने उल्लेख गर्दै उनले एउटा पूर्वमुख्यमन्त्रीले प्रशासकमाथि देखाएको शैली अत्यन्तै गैरजिम्मेवार भएको बताए । ‘सीडीओले टोलटोल एवं घरघरमा उद्धार र राहतका लागि जाने हैन । संयन्त्रलाई प्रभावकारी हिसाबले परिचालन गर्ने हो,’ राजनीतिशास्त्रका प्राध्यापक भट्टराई भन्छन्, ‘सीडीओको दायरा नै नबुझेजस्तो शैलीमा पूर्वमुख्यमन्त्री प्रस्तुत हुनु भयो । उहाँमा राजनीतिक र व्यवहारिक परिपक्वता देखिएन ।’

अर्कोतर्फ कार्कीले टोलको समान्य नेताजस्तो शैलीमा प्रस्तुत हुनु नै दुःखद् भएको उनले बताए । ‘उहाँको राजनीतिक संस्कार र शैलीमाथि प्रश्न उठ्यो । यस्ता गैरजिम्मेवार व्यवहारप्रति उहाँ जोडिएको पार्टी जवाफदेही बन्न सक्नुपर्छ,’ उनी भन्छन्, ‘गलत हर्कतले भावी पुस्तामाथि सही शिक्षा दिन सक्दैन । राजनीतिक नेतृत्वप्रति वितृष्ण बढाउँछ ।’

यस्तो शैलीले समाजलाई अराजकतातिर लैजान्छ । समाज अनुशासित हुँदैन । आफू प्रचारमा रमाउने नाममा जस्तोसुकै र अराजनीतिक हर्कत देखाउनु लाजमर्दो विषय हो ।

आफ्नो निर्वाचन क्षेत्रमा उभिएर जनतालाई खुसी पार्ने नाममा सरकारका संयन्त्रलाई जथाभावी र गालीगलौजको शैलीमा आरोप लगाउनु बेठीक हुने भट्टराईको भनाइ छ । यदि त्यो आरोप पुष्टि गर्न सक्नु भएन भने भोलिका दिनमा कार्कीमाथि नै प्रश्न तेर्सिने उनले बताए ।

‘प्रतिष्ठा भएको व्यक्तिले यस्ता मिथ्या कुरा गर्न भएन । आफूलाई परिवर्तन गर्दा उहाँको व्यक्तिगत र भावी राजनीतिलाई नै फाइदा पुग्छ,’ राजनीतिक विश्लेषक भट्टराई भन्छन्, ‘यस्तो शैलीले समाजलाई अराजकतातिर लैजान्छ । समाज अनुशासित हुँदैन ।’ आफू प्रचारमा रमाउने नाममा जस्तोसुकै र अराजनीतिक हर्कत देखाउनु लाजमर्दो विषय भएको भट्टराईको बुझाइ छ ।
यस्तो छ भिडियो ।

भिडियो स्रोत : वीरेन्द्रकुमार साहको टिकटकबाट